Enige tijd geleden naar een voorstelling geweest die nu aan het toeren is door heel Nederland: Rouw siert Electra. Het stuk gaat over een verknipte familie ten tijde van de afloop van de Amerikaanse burgeroorlog in 1865 als de vader van het gezin naar huis keert en diens vrouw vreemdgaat met haar minnaar en een plan beraamt om samen verder te gaan.

Mijn vriendin en ik vonden het toneelstuk erg boeiend. Zelf ben ik niet een regelmatige theaterbezoeker, maar ik heb van minuut tot minuut genoten van het uitmuntende spel van Halina Reijn, Hans Kesting en de rest van de cast. Vooraf had ik enigzins opgezien tegen de lengte van het stuk, namelijk meer dan drie uur, maar na de voorstelling begreep ik waarom het stuk zou lang moest duren; om alle verhaallijnen goed uit te werken heb je die tijd wel nodig, en ik ben blij dat de makers de tijd ervoor hebben genomen. Klein punt van kritiek is wellicht de naaktscenes; mijn vriendin vond die soms wel iets ver gaan. Voor de rest niets dan lof!

We kennen het onderhand; kaalslag, wit licht en naakte lichamen. Oja en veel geschreeuw natuurlijk. Misschien steek ik scherp af tegen de andere recensies, maar Halina Reyn is bij TGA vooral heel goed in schreeeeeeeuwen. haar verdere tekstbehandeling vind ik verre van “geloofwaardig” of “goed”, meer staccato. Dat iemand zogenaamd huilt, geeft een rol nog geen diepte. Boosheid is niet per se schreeuwen. En dat vat ook meteen de hele voorstelling samen. Het is een vorm, evenals de posters van TGA, en die moet je liggen. Eerlijkheidshalve kan ik niet zeggen dat het me geheel en al onberoerd laat (misschien maak ik toch stiekem deel uit van de doelgroep) maar het geheel en ik botert niet 100%. Hiermee bedoel ik niet dat Halina Reyn niet kan acteren, integendeel, ik geloof de vorm niet. Ik vind het te makkelijk. Ik zal het niet hebben over het naakt, dat is al voldoende besproken. Ik zal ook geen gouden tomaat uitdelen, daarvoor komen er nog kansen genoeg. Het enige wat ik zeg is: theater is een zich voortdurend ontwikkelende kunstvorm, en ergens daarin neemt dit stuk een plek in (geen sleutelplek, maar meer als indicatie van een periode), maar het komt niet door de acteurs, ZEKER niet door de regie, absoluut niet door de gefilmde pijpscene (shocking hoor ivo en jan, we kennen jullie kunstjes nou wel) maar door de optelsom. Dit is een voorstelling die over twee jaar vergeten is, maar een jongere maker kan aanzeten tot iets wat groots kan worden en wiens naam we ons wel zullen herinneren. En dat op zich is al een compliment…

Erg gelachen. Niet gebulderd maar veel gegrinnikt. Vaak gedacht “die moet ik onthouden” of “die ga ik gebruiken” maar ik ben ze allemaal vergeten. Ko van den Bosch heeft heel scherp geobserveerd en heeft een hele bijdehante tekst geschreven vol vondsten. Heel humoristisch maar sommige verhalen hebben toch een akelig scherp randje. Frank Lammers is overweldigend als ontheemde reiziger en Harriet Stroet en Anna Schoen zijn lekker op dreef als sneue types. De mimespelers leken eerst vooral als bewegende decorstukken te dienen maar ze bleken toch wel een essentieel onderdeel van het stuk uit te maken. Vooral gaan kijken. En trouwens: Lammers Zingt!

27 Februari ben ik namens Buzzer (www.buzzer.nl) naar Rouw siert Elektra geweest in Rotterdam. Er is hieronder al veel geschreven, maar ook ik wil graag mijn steentje bijdragen.. Positieve punten vond ik het gebruik van multimedia, heel vernieuwend en leuk om te zien hoe ze dit gebruikten in een stuk uit de achtiende eeuw. De acteurs en actrices speelden heel overtuigend en lieten hele duidelijk emoties zien, dat vind ik heel knap. Ook het idee met de schoenen aan en uit doen aan het begin en het einde van een deel van het toneelstuk staat als een leuk begin en eind. Helaas vond ik met name een hoop negatieve punten aan dit toneelstuk. De dialogen waren erg lang en daarom soms erg saai. De acteurs praatten vaak ontzettend snel, waardoor het soms moeilijk te verstaan was. Het naakt in dit toneelstuk was in het begin nog wel functioneel, maar dat werd steeds minder, vond ik erg ver gaan en meestal ben ik daar niet zo moeilijk in. Ik heb halverwege het tweede deel (voor de pauze), minimaal 4 mensen om me heen zien slapen en dat vind ik toch geen goed teken. Het stuk was te lang, met name de dialogen en daardoor is het nog een hele zit, het is soms moeilijk om je aandacht er bij te houden. Wel vond dat het verhaal zelf heel goed was, misschien was het te ver uitgewerkt? Helaas gingen er een flink aantal mensen naar huis in de pauze, vond ik erg jammer.

Ja hoe gaat dat, schaken zonder koningen? En dan staat ook nog eens de ene koningin net niet mat maar wel bijna uitzichtloos in de hoek. Van tijdnood lijkt geen sprake, overigens.
Of Engeland-Schotland voor vrouwen, hoe ziet dat eruit?
Protestant-katholiek is dacht ik niet echt de kwestie, geen Rangers-Celtic dus, ‘t is toch meer vanuit de macht, en de godsdienst voegt een beetje gewetensnood toe plus een ritueeltje dat blijkbaar vertrapt moet worden.
In de voetbalversie van Engeland-Schotland die ik eens mocht bijwonen, op het oude Wembley, zag ik een gepassioneerd fanatisme bij de in kilt uitgedoste supporters dat ik in die vorm nog niet kende. Ze bleven de héle wedstrijd lang het naastgelegen vak met Engelsen toezingen. De wedstrijd was niet die van het voetbal, maar die van de supporters! En de Schotten wonnen. Op het veld ook, trouwens.
Bij Aluin is het meer een potje schaak.
Of nee, een potje patiencen! Het verhaal van alléén vrouw Tudor dus, met als ultieme vernedering voor Stuart dat haar leven voor niet meer dan een toneelaffiche heeft gediend… Want dat is toch wel hét interessante van deze voorstelling, dat beide koninginnen in één actrice passen. Jammer dat de dubbelrolscene het niet zo goed doet, misschien wel omdat alle andere speelstukken (gespeeld door slechts drie mannen) dan volkomen stil staan. Of omdat-ie gewoon wat lang duurt. Net als de rest van de voorstelling. Het leuke spel en de goede vondsten trekken ‘m niet recht.
Jammergenoeg.

Eind december ging ik naar de jongerenvoorstelling “Oresteia” van Bloedgroep O, een samenwerkingverband tussen Toneelgroep Amsterdam en twee scholen, in het decor van de “grote” Oresteia. Maar deze vond ik beter. Toch vond ik geen enkele plek (Toneelgroep Amsterdam heeft op haar site geen hoekje voor deze prachtvoorstelling)om mijn enthousiasme te ventileren, tot ik gisteren Mooser werd. Goed, het is drie maanden later en het voelt als een wel erg zijwaartse beweging, maar dan staat het tenminste ergens. Deze voorstelling, bewerkt door Leon Voorberg en geregisseerd door Leon Voorberg en Maartje Ghijsen, speelde maar 2 of 3 keer in de Stadsschouwburg maar het was een juweel. De opening, een dronken jongen die de zaal tot gejuich opzweepte – je wist niet waarvoor – was meteen raak en je zat meteen op de punt van je stoel. De opvatting van het koor als een “forum van tijdgenoten” was ook al zo raak, de oeroude tekst wordt bevraagd door jongeren van nu, mooie personages die met elkaar over het gespeelde debatteerden, met prikkelende meningen. En zo ging het door, je viel van de ene verbazing in de andere. De jongeren hadden een bewonderenswaardige tekstbehandeling en waren ook fysiek ijzersterk. Een speciale vermelding voor het meisje dat Klytaimnestra speelde en de jongen met het hilarische bodeverhaal. Wat een bewerking, en wat een regie, als je dit complexe stuk, het oudste overgeleverde stuk theater, kunt laten klinken alsof het gisteren geschreven is, zoveel pakkende beelden vindt en onervaren mensen dit laat neerzetten! Ik was er met mijn dochter van dertien, en die wilde meteen weer. Jammer dat niet meer mensen dit hebben kunnen zien.

Drie geweien voor de tekst van schrijver Ger Beukenkamp, een voor grande dame Ineke Veenhoven, een voor fris naturel talent Achmed Akkabi en een voor de regie van Floor Maas. Twee werelden ontmoeten elkaar: gepensioneerde advocate Gina wordt in de supermarkt geholpen door galante Omar.Geen toeval, blijkt later.Want wat keuvelend begint, eindigt gruwelijk.
Zo mag theater wat mij betreft altijd zijn.
Briljante Beukenkamp is nergens moralistisch en toch is deze voorstelling een intens en integer pleidooi voor begrip.

Wat een onwaarschijnlijke voorstelling! KOMT DAT ZIEN. ik hoop dat ijs nog hernomen gaat worden, zodat meer mensen deze prachtige ode aan de verbeelding kunnen gaan zien. Joachim Robbrecht is een regisseur van grote klasse die de goede mensen om zich heen weet te verzamelen. briljant spel, een prachtig eenzaam schreeuwend beeld, barokke ongepolijste teksten en een hartverscheurend geluidsbeeld. meer heb ik niet nodig. Lang Leve Theater!
JG

De titel is mooi in het stuk verwerkt. In het stuk lopen verschillende verhaallijnen door elkaar, dronken Claire, thuiskomst dochter, het intrekken van de beste vrienden van Agnes en Tobias. Tussen neus en lippen door wordt ook nog even hun enigszins bekoelde liefdesleven genoemd. Deze verschillende verhaallijnen blijven losse stukjes en mengen zich helaas niet tot een groter geheel: Het wankel evenwicht der verhaallijnen. Ook een wankel evenwicht zag ik tussen de verschillende speelstijlen. Voor het grootste deel is dat de schijnbaar typische Carver stijl: groot, fysiek en buitenkant wat het stuk vrij kluchtig maakt. De scènes van indringers/beste vrienden Harry en Edna zijn meer mime en geven een naargeestige sfeer. Dit vond ik heel sterke beelden. Helaas zit deze kracht er niet in als de twee acteurs beginnen te praten. Het blijft me onduidelijk waarom er is gekozen voor zulk verschillende speelstijlen en waarom het op een gegeven moment er iets tussen in wordt. En dat was wat ik miste aan de hele voorstelling. Er ontbrak een mooie (nu ben ik daar zelf natuurlijk nogal fan van) dramaturgische onderlijn. Er worden geen echte vragen gesteld. ‘Wat is vriendschap’, ‘wat hebben we voor elkaar over’, ‘zijn we eerlijk’ worden wel genoemd door de spelers. Maar de enige reden daarvoor lijkt het feit dat deze woorden in de tekst zitten. Het is mij verder überhaupt onduidelijk waarom de acteurs zeggen wat ze zeggen, de personages zijn niet genoeg gemotiveerd. Ook de vorm blijft buitenkant. Alle acteurs ‘spelen’ heel erg. Claire heeft dus haar maniertjes waarmee ze aantoont dat ze dronken is. Dit geeft de mogelijkheid tot de vraag of ze wel echt een alcoholica is, of dat ze wellicht misschien echt wel alleen ‘eigenzinnig’ is zoals ze zelf beweert. Deze mogelijkheid, die wel in de tekst zit, wordt helaas niet uitgewerkt. Mij lijkt de voornaamste reden van dit stuk de lach van het publiek winnen, wat ik erg jammer vind.

Weer een mooie voorstelling gezien van Suburbia uit het randstedelijke Almere. Eerder al tot grote tevredenheid Witte Nachten (Dostojevski) en Het Eenzame Westen bezocht, dit keer een tekst van Martin Crimb.
Het is Albert Lubbers weer gelukt (1 gewei)om op een toegankelijke en ontroerende manier gewone mensen in bijzondere omstandigheden te laten worstelen, door zijn acteurs en de tekst het werk te laten doen (ieder een gewei).
Wat is het toch heerlijk om meegenomen te worden in een verhaal. De personages liegen al veel tegen elkaar, maar door de voor meerdere uitleg vatbare versies van de anekdote, vraag je je af of niet het hele verhaal gelogen is. Heerlijk. Naar het theater ga je om voor je ogen bedonderd te worden.
Som der delen, 1 gewei.
Een tomaat voor de krakende splintervloer in de kleine zaal Bellevue en de lage publieksopkomst. Dit verdient meer.