De openingsvoorstelling speciaal voor het nieuwe gebouw van het Nationale Toneel schept natuurlijk verwachtingen.
De voorstelling is een nieuw geschreven stuk over Den Haag. Leuk bedacht, maar de verhaallijn is erg slap. Er zit weinig inhoud in en sommige grappen zijn volledig misplaatst.
Ook zitten er veel cliches in over de multiculturele samenleving, die we langzamer hand wel uit onze kop weten.
Gelukkig wordt de voorstelling gered door het spel van sommige acteurs.
Stefan de Walle schittert als zwerver in een rolstoel.
En Meral Polat, die de hoofdrol heeft, draagt de voorstelling. Ze kan tevens ook prachtig zingen.
Haar tegenspeler, Diede Zillinger Molenaar, valt tegen. Hij kan het stuk niet dragen zoals Meral dat doet.
Voor de rest complimenten aan Maureen Teeuwen, die net als Meral een prachtige stem heeft (ze zing niet).

Toch leuk geprobeerd, het is weer eens wat anders dan dat serieuze gedoe.

Alles klopte aan deze hechte voorstelling. De krachtige dramaturgie en de perfecte teksbehandeling zorgen ervoor dat het tragische verhaal over de fatsoensrakker Gregers Werle die de droomwereld van een gelukkig gezin aan diggelen slaat wordt voortgestuwd naar een onherroepelijk einde. Het einde van de dromen en de vrijheid. Van Langen heeft haar acteurs loepzuiver geregisseerd. En de prachtige vormgeving past helemaal bij het vroeg-symbolisme van Ibsen en doet toch ook heel hedendaags en abstract aan.
Een klein minpuntje is dat Gregers vanaf het begin af aan al wantrouwen wekt bij de toeschouwer, terwijl bij het lezen van het stuk dat wantrouwen pas later op komt zetten en er eerst wel iets valt te zeggen voor Gregers blinde vertrouwen in de waarheid. Miste dus iets aan nuance. Maar over het geheel een mooie inhoudelijke en integere voorstelling over de gevolgen van het opleggen van onze moraal aan anderen. Moest bij Gregers trouwens wel steeds denken aan de normen-en-waarden-drie-eenheid balkenende-rouvoet-bos.

De titel begrijp ik niet helemaal. Leeft & Werkt? Anne Frank lijkt vooral als uitgangspunt te zijn genomen om eerste, tweede en derde generatie holocaust-overlevers aan het woord te laten. Persoonlijke verhalen en herinneringen van de spelers zelf. Leuk om naar deze acteurs te kijken en hoe ze hun verleden en heden met het publiek delen, maar het waarom ontgaat me een beetje (behalve natuurlijk het vanzelfsprekende ‘laat ons niet vergeten’). Veel symboliek-gedoe en onrustige / onnodige mise-en-scene, die de aandacht nogal van de verhalen zelf weghalen.

Zaai, zaai, zaai. Show met de snelheid en flauwe grappen van een snip en snap revue uit de vorige eeuw. De dames zijn sterk in typetjes maar de malle koppen en gekke motoriek wordt tot in den treure uitgekauwt. Ik had continue het ‘ja, nou weet ik het wel weer’ gevoel.

In een installatie zijn acht verhalen te zien die allemaal ongeveer een half uur duren. Na elk half uur dwalen de personages ruim tien minuten improviserend door de gangen voor ze weer naar hun kamers gaan waar de scenes opnieuw beginnen. Halverwege en aan het eind barst er een extatisch feest los waarbij alle personages aanwezig zijn. Die feesten duren twintig minuten. Tel maar op. Het lukt dus niet. Je moet zappen. Of kiezen. Dat is heel leuk of heel frustrerend. Of allebei. De voorstelling zou gaan over utopie en dystopie. Voor mij gaat het vooral over jongeren die verbeten zoeken naar contact, maar dat doen door zich terug te trekken met hun laptop. Om zich obsessief over te geven aan games bijvoorbeeld of bezeten te zoeken op datingsites. Als het maar iets virtueels is, tot de troostende arm van een robot aan toe. Niemand vindt het natuurlijk. Niet daar. Heel herkenbare verhalen over de wereld van jongeren van rond de twintig dus. Nogal traditioneel verteld, dat wel. Het bijzondere zit hem dan ook in het concept, in het geheel, in de zoektocht die je ook als toeschouwer gedwongen bent te maken, laverend tussen naar toneelstukjes kijken en een performance meemaken.

Vanavond nog een keer gegaan. Want het frustreerde me enorm dat ik niet alles heb kunnen zien. Ook de andere personages vinden het geluk natuurlijk niet in een virtuele wereld. Dat had ik kunnen weten. Ook nu zijn er momenten dat er iets van warmte doorschemert als ze hun laptop even met rust laten en hun solitaire zoektocht onderbreken om elkaar in een pauze te ontmoeten. Bijvoorbeeld als gamer Shawn langs gaat bij de door plastische chirurgie geobsedeerde Angel en ze zich samen te buiten gaan aan koekjes. Dan lijken ze heel even tevreden. Nu ik alle scenes heb gezien, valt me op hoe wisselend de kwaliteit is. Aan de ene kant scenes waarin nauwelijks iets aan de verbeelding wordt overgelaten. Aan de andere kant, de gameverslaafde Shawn, de systeembeheerster Katie Byron, scenes waarbij nog wel wat te raden overblijft. De voorstelling zal ongetwijfeld nog groeien, al is het maar omdat de superjonge acteurs zich op den duur steeds vrijer zullen gaan voelen, vooral in de intermezzi. Als je perse wilt weten hoe alle verhaallijnen, personages en scenes in elkaar grijpen, is het handig om PB in de gaten te houden. Maar belangrijk is dat natuurlijk niet.

De voorstellingen die ik heb gezien van het Nationaal Toneel, kenmerken zich allemaal door dezelfde eigenschappen; traditioneel teksttoneel dat je volledig avond en een deel van je nacht vult. De benauwende elitaire uitstraling van de tekst, maakt dat ik me snel als een kind voel op een saaie verjaardag van volwassenen.

Bij Liaisons Dangereuses was ik echter blij verrast. Behalve dat de lappen tekst mij bijzonder bleven boeien, was er naast mooie poëzie ook nog ruimte voor een goed volgbaar verhaal. De zwarte kant van de liefde werd sterk verwoord Ariane Schluter en Gijs Scholten van Aschat. Natuurlijk heb ik me ook aan dingen geergerd. Bijvoorbeeld aan een aantal vormtechnische keuzes, die ik maar niet begreep. Hoezo TL-buizen? Hoezo een raar geluid voor elke scène start? Hoezo iedereen in traditionele kleding en Cecille in een tutu? Ook het naïeve spel van de jonge Cecille (ik kan niet meer op haar naam komen) was storend en brekend met de rest van de voorstelling. De andere acteurs maakte daarentegen veel goed.
Liaisons Dangereuses is een lange zit, van bijna 3 uur. Maar in die 3 uur, heb ik me geen moment verveeld.

Verbijsterend.Het ging over ontworteling,migratie,over verlies en rouw.En over hoe dat geinterpreteerd wordt in de psychiatrie naar westers-elitaire maatstaven.Als kijker wordt je een blik gegund in het hoofd van een ontheemde,als een zakat(aalmoes) aan het publiek.Je schaamt je,want wie is hier eigenlijk ziek?De patient of de maatschappij?De wereld is gek geworden.

Wat ik goede keuzes vond was Achterkamer, tekstanalyse, beelden tussen de bedrijven, decor en de personages. De achterkamer is als een trappenstelsel uitgebeeld en als daar gebruik van gemaakt wordt zien wijn alleen de siluetten. Helaas wordt hier maar eenmaal gebruik van gemaakt. De tekstanalyse is zeer goed, met behulp van Rezy Shumacher heeft ze de tekst kloppend en helder vertolkt. Het docor vind ik ook leuk gekozen, mooi om naar te kijken. Maar het blijft bij leuk, De Ekdals zijn middenklassers, daar past een bombastisch decor niet bij. Leuk, maar het klopte niet. Tenslotte wat ik goed vond zijn de personages. Ik geloofde het uiterlijk van ieder personage. Mooi aan gewerkt.

Wat ik niet goed vind aan deze vertolking van de wilde eend is het statische, technische spel van de acteurs. Het einde en de vormmatige keuzes die Maaike van Langen heeft gemaakt. Door de technische aanpak kwam de voorstelling niet bij mij aan. Het bleek op een afstand. Dit vind ik niet kunnen bij de persoonlijke sfeer die Ibsen beschrijft. Hierdoor zijn het gespeelde personages door acteurs en leef ik niet mee. Ik kijk meer naar een performens dan dat ik er anders uitga dan ik erin gekomen ben. Gevoelloos is hoe ik het het beste kan beschrijven.
Ook stoorde ik mij enorm aan de rol van Gregers. Hij kwam bij mij over als een knulletje, een onzekere jongeman die, omdat hij zijn vader niet aankan, Hjalmar gaat indoctrineren in plaats van dat hij Hjalmar zijn levensvreugde terug wil geven zoals Ibsen het bedoeld heeft.
Wat ik ook niet begreep is dat Maaike koos om een tiental speelgoed eendjes vanuit de coulissen naar middenachter te laten verdwijnen en om Gregers op de verjaardag van Hedwig de balon uit woede kapot te maken.
Waarom vraag ik mij af, als de slecht vertolkte personages mij niet uit het verhaal trokken dan was dit het wel.
En tenslotte het einde. Ibsen beschreef het einde dat Hedvig het toneel werd opgedragen. Dat is eruit geschreven. Erg jammer om dit prachtige aangrijpende beeld eruit te halen.

Het stuk kwam bij mij over als een meer psychologisch zwaarbeladen drama dan een tragicomedy, zoals Ibsen het bedoeld heeft.

Genoten van : Walram
Een voorstelling i.p.v. een toneelstuk d.w.z. geen toneelstuk als tijdverdrijf maar een voorstelling die net als goede muziek of kunst, de visuele en emotionele sensoren bij de toeschouwer raakt. Waarin de elementaire begripen als:
boven-beneden, noord-zuid, hemel-aarde, vogel(gier)-wortels
In het midden als verbinding de boom Walram staat; mooi vertolkt door H.V. Cauwenberghe. Mist het noorden( van nederland) deze beleving?